Nghiện là một căn bệnh với một loạt các tình trạng và hành vi có hại. Nhận biết những dấu hiệu này có thể giúp người nghiện nhận được sự điều trị mà họ cần. Các dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn sử dụng chất kích thích có thể khác nhau tùy theo từng cá nhân, chất hoặc hành vi mà họ đang lạm dụng, tiền sử gia đình và hoàn cảnh cá nhân của họ.
Các bác sĩ hiện đang chẩn đoán chứng nghiện thuộc một danh mục được gọi là “rối loạn liên quan đến chất gây nghiện và chất gây nghiện”. Triệu chứng chính của chứng nghiện là cách sử dụng có vấn đề, dẫn đến suy giảm hoặc đau khổ đáng kể về mặt lâm sàng. Các triệu chứng cụ thể khác nhau tùy theo rối loạn gây nghiện.
Một người mắc chứng rối loạn sử dụng chất kích thích cảm thấy khó kiểm soát việc sử dụng một chất cụ thể. Họ tiếp tục sử dụng một chất gây nghiện hoặc tham gia vào hành vi gây nghiện, mặc dù họ có thể nhận thức được tác hại mà chất này có thể gây ra hoặc khi có bằng chứng rõ ràng về tác hại.
Cảm giác thèm ăn mạnh mẽ cũng là đặc điểm của chứng nghiện. Cá nhân có thể không thể ngừng tham gia vào hành vi hoặc chất gây nghiện mặc dù bày tỏ mong muốn bỏ thuốc lá.
Tổng quan
Rối loạn sử dụng chất gây nghiện có một loạt các tác động tâm lý, thể chất và xã hội có thể làm giảm mạnh chất lượng cuộc sống của con người. Trong khi bài viết này chia các triệu chứng thành ba loại này, thực tế là ít rõ ràng hơn. Nhiều trong số các triệu chứng này chồng lên nhau và có thể dẫn đến nhau.
Một ví dụ về sự trùng lặp này là khi ai đó trải qua hiệu ứng tâm lý muốn chuyển tiền từ cửa hàng thực phẩm thông thường của họ để mua một chất nào đó, và sau đó không tiêu thụ đủ chất dinh dưỡng. Tương tự như vậy, các vấn đề trong mối quan hệ và sự chán ghét ngày càng tăng đối với các tương tác xã hội có thể dẫn đến và làm trầm trọng thêm các vấn đề tâm lý, bao gồm cả trầm cảm và lo lắng.
Các triệu chứng tâm lý
Các triệu chứng nghiện gây rối loạn tâm thần bao gồm những điều sau đây.
- Không thể ngừng sử dụng: Trong nhiều trường hợp, chẳng hạn như phụ thuộc vào nicotine, rượu hoặc các chất khác, một người sẽ thực hiện ít nhất một lần nghiêm túc nhưng không thành công để từ bỏ. Điều này cũng có thể là sinh lý, vì một số chất, chẳng hạn như heroin, gây nghiện về mặt hóa học và gây ra các triệu chứng cai nghiện nếu một người ngừng dùng chúng.
- Việc sử dụng và lạm dụng các chất gây nghiện vẫn tiếp tục bất chấp các vấn đề sức khỏe: Cá nhân tiếp tục thường xuyên dùng chất này, ngay cả khi họ đã phát triển các bệnh liên quan. Ví dụ, một người hút thuốc có thể tiếp tục hút thuốc sau khi phát triển bệnh phổi hoặc tim. Họ có thể nhận thức được tác động của chất hoặc hành vi đối với sức khỏe.
- Đối phó với các vấn đề: Một người bị nghiện thường cảm thấy cần phải dùng thuốc hoặc thực hiện hành vi để giải quyết các vấn đề của họ.
- Ám ảnh: Một người có thể bị ám ảnh bởi một chất nào đó, ngày càng dành nhiều thời gian và năng lượng hơn để tìm cách lấy chất của chúng, và trong một số trường hợp, họ có thể sử dụng chất đó như thế nào.
- Chấp nhận rủi ro: Một cá nhân bị nghiện có thể chấp nhận rủi ro để có được chất này hoặc tham gia vào các hành vi, chẳng hạn như buôn bán tình dục hoặc ăn cắp để lấy ma túy bất hợp pháp, tiền ma túy hoặc chính ma túy. Trong khi chịu ảnh hưởng của một số chất gây nghiện, một người bị rối loạn sử dụng chất kích thích có thể tham gia vào các hoạt động rủi ro, chẳng hạn như lái xe nhanh và nguy hiểm hoặc bạo lực.
- Dùng một liều lượng lớn ban đầu: Điều này phổ biến với chứng rối loạn sử dụng rượu. Cá nhân có thể nhanh chóng tiêu thụ một lượng lớn rượu để cảm nhận được tác dụng và cảm thấy dễ chịu.
Các triệu chứng xã hội
Rối loạn sử dụng chất gây nghiện có thể ảnh hưởng đến cách một cá nhân giao tiếp xã hội và quan hệ với những người khác.
- Hy sinh: Một người bị lệ thuộc vào chất kích thích có thể từ bỏ một số hoạt động trước đây đã mang lại cho họ niềm vui. Ví dụ, một người bị rối loạn sử dụng rượu có thể từ chối lời mời đi cắm trại hoặc dành một ngày trên thuyền nếu không có rượu. Một người phụ thuộc vào nicotine có thể quyết định không gặp gỡ bạn bè nếu họ định đến một quán rượu hoặc nhà hàng không khói thuốc.
- Bỏ sở thích và hoạt động: Khi cơn nghiện tiến triển, người đó có thể ngừng tham gia vào các trò tiêu khiển mà họ thích. Ví dụ, những người phụ thuộc vào thuốc lá có thể thấy rằng họ không còn có thể đối phó với thể chất khi tham gia môn thể thao yêu thích của họ.
- Duy trì nguồn cung cấp tốt: Những người bị rối loạn sử dụng chất kích thích sẽ luôn đảm bảo rằng họ có nguồn cung cấp tốt, ngay cả khi họ không có nhiều tiền. Họ có thể hy sinh ngân sách gia đình của họ để đảm bảo sự sẵn có của chất này.
- Bí mật và cô độc: Trong nhiều trường hợp, một người bị rối loạn sử dụng chất kích thích có thể sử dụng chất đó một mình hoặc bí mật.
- Từ chối: Một số lượng đáng kể những người bị rối loạn sử dụng chất kích thích không biết rằng họ có vấn đề. Họ có thể nhận thức được sự phụ thuộc về thể chất vào một chất nào đó nhưng từ chối hoặc từ chối chấp nhận nhu cầu điều trị, tin rằng họ có thể bỏ thuốc “bất cứ lúc nào” họ muốn.
- Tiêu thụ quá mức hoặc lạm dụng các chất: Một số loại rối loạn sử dụng chất kích thích, chẳng hạn như rối loạn sử dụng rượu hoặc thuốc phiện, có thể khiến một người tiêu thụ một lượng chất không an toàn. Các tác động vật lý của việc lạm dụng một chất có thể nghiêm trọng và bao gồm quá liều. Tuy nhiên, đối với một người bị rối loạn sử dụng chất kích thích, những tác động này sẽ không đủ để ngăn chặn việc sử dụng quá mức trong tương lai.
- Có kho: Một người bị nghiện có thể cất giấu một lượng nhỏ chất gây nghiện trong các khu vực khác nhau của ngôi nhà hoặc ô tô, thường là ở những nơi không chắc chắn, để tránh bị phát hiện.
- Vấn đề pháp lý: Đây là đặc điểm của một số phụ thuộc vào rượu và ma túy bất hợp pháp. Các vấn đề pháp lý có thể xảy ra do chất này làm suy yếu khả năng phán đoán hoặc khiến cá nhân phải chịu nhiều rủi ro hơn đến mức gây rối trật tự công cộng hoặc bạo lực, hoặc vi phạm pháp luật để có được chất này ngay từ đầu.
- Khó khăn về tài chính: Một chất đắt tiền có thể dẫn đến sự hy sinh tài chính lớn và thường xuyên để đảm bảo nguồn cung cấp thường xuyên.
Các triệu chứng thể chất
Việc sử dụng lặp đi lặp lại một chất có thể ảnh hưởng đến một loạt các chức năng và hệ thống của cơ thể.
- Triệu chứng cai nghiện: Khi mức độ của chất mà một người phụ thuộc giảm xuống dưới một mức nhất định, họ có thể gặp các triệu chứng thể chất, tùy thuộc vào chất đó. Chúng bao gồm cảm giác thèm ăn, táo bón, tiêu chảy, run rẩy, co giật, đổ mồ hôi và các hành vi khác thường, bao gồm cả bạo lực.
- Thay đổi cảm giác thèm ăn: Một số chất làm thay đổi sự thèm ăn của một người. Ví dụ, tiêu thụ cần sa có thể làm tăng cảm giác thèm ăn của họ đáng kể trong khi cocaine có thể làm giảm nó.
- Thiệt hại hoặc bệnh tật do sử dụng một chất: Hút các chất, ví dụ như thuốc lá và thuốc lá, có thể dẫn đến các bệnh hô hấp không thể chữa khỏi và ung thư phổi. Tiêm thuốc bất hợp pháp có thể dẫn đến tổn thương chân tay và các vấn đề về tĩnh mạch và động mạch, trong một số trường hợp dẫn đến sự phát triển của nhiễm trùng và có thể bị mất một chi. Thường xuyên uống quá nhiều rượu có thể dẫn đến các vấn đề mãn tính về gan.
- Mất ngủ: Mất ngủ là một triệu chứng phổ biến của cai nghiện. Sử dụng chất kích thích bất hợp pháp, chẳng hạn như tốc độ hoặc thuốc lắc, cũng có thể khuyến khích chu kỳ giấc ngủ bị gián đoạn, vì một người có thể thức khuya nhiều đêm liên tiếp để đi dự tiệc và sử dụng chất kích thích.
- Một sự thay đổi về ngoại hình: Một người có thể bắt đầu tỏ ra chán nản, mệt mỏi và phờ phạc hơn, vì việc sử dụng chất kích thích hoặc thực hiện hành vi gây nghiện thay thế những phần quan trọng trong ngày, bao gồm giặt quần áo và chăm sóc vệ sinh cá nhân.
- Tăng khả năng chịu đựng: Cơ thể bị giảm tác dụng của chất này theo thời gian, vì vậy một người cảm thấy cần phải dùng nhiều hơn để đạt được hiệu quả tương tự.
Một người có thể gặp một vài trong số các triệu chứng này hoặc nhiều triệu chứng trong số chúng. Rối loạn sử dụng chất gây nghiện có thể có tác động khác nhau đáng kể đối với mỗi cá nhân.
Lấy đi
Rối loạn sử dụng chất gây nghiện có nhiều triệu chứng có thể gây tổn hại đến sức khỏe thể chất và tâm lý, các hoạt động hàng ngày và đời sống xã hội của một cá nhân. Các tác động phụ thuộc nhiều vào loại chất, hoàn cảnh cá nhân, cuộc sống gia đình, mức độ hiểu biết của một người về hành vi của họ và tài chính hiện tại của họ. Về mặt tâm lý, rối loạn sử dụng chất kích thích có thể dẫn đến việc tiếp tục sử dụng mặc dù có những ảnh hưởng khác đến sức khỏe và không thể ngừng sử dụng.
Một người có thể bị ám ảnh về việc nắm giữ một chất gây nghiện hoặc tham gia vào các hoạt động gây hại của họ. Các hành vi gây nghiện và chất gây nghiện cũng có thể dẫn đến việc rút lui khỏi các trách nhiệm cá nhân, các hoạt động quan trọng trước đây và các tương tác xã hội. Họ có thể dẫn dắt một cá nhân tìm kiếm sự cô độc và tham gia vào chứng rối loạn sử dụng chất gây nghiện một cách bí mật.
Rối loạn sử dụng chất gây nghiện cũng có thể dẫn đến việc đối đầu với pháp luật, cả trong việc lấy chất gây nghiện và thực hiện các hành động bất thường hoặc gây mất trật tự do sử dụng chất gây nghiện. Thường xuyên dùng một chất cũng có thể gây ra tổn thương thể chất, tùy thuộc vào loại ma túy.
Một số chất gây ra các triệu chứng cai nghiện bao gồm nhiều tác động vật lý, chẳng hạn như run rẩy, đổ mồ hôi hoặc buồn nôn. Nếu một người hoặc một người nào đó mà họ biết có bất kỳ triệu chứng nào trong số này, họ nên cân nhắc việc điều trị cho bản thân hoặc người mà họ quan tâm càng sớm càng tốt.
