Viêm khớp là một tình trạng sức khỏe phổ biến liên quan đến tình trạng viêm mãn tính ở khớp của bạn. Nó gây đau và tổn thương khớp, xương và các bộ phận cơ thể khác tùy thuộc vào loại. Viêm xương khớp, không viêm, là bệnh phổ biến nhất. Trên thực tế, số lượng nữ nhiều hơn nam được chẩn đoán mắc bệnh viêm xương khớp trong suốt cuộc đời của họ. Trong khi đó, viêm khớp dạng thấp (RA) và viêm khớp vảy nến là những tình trạng viêm được coi là bệnh tự miễn dịch. Bệnh gút là một loại viêm khớp viêm phổ biến khác. Nghiên cứu cho thấy rằng các can thiệp về chế độ ăn uống, chẳng hạn như loại bỏ một số loại thực phẩm và đồ uống, có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của triệu chứng ở những người bị viêm khớp và viêm xương khớp, cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống tổng thể của họ. Dưới đây là 8 loại thực phẩm và đồ uống nên tránh nếu bạn bị viêm khớp.
1. Đường
Bạn nên hạn chế lượng đường ăn vào cuộc sống hằng ngày, dù là ăn gì, uống gì bạn cũng nên hạn chế dùng đường. Đặc biệt, nếu bạn bị viêm khớp thì việc sử dụng quá nhiều đường sẽ khiến cho bệnh của bạn càng trầm trọng hơn. Đường có rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày như: Bánh, kẹo ngọt, socola, sữa béo và một số loại thực phẩm khác. Hơn nữa, đồ uống có đường có thể làm cho nguy cơ mắc bệnh viêm khớp tăng lên đáng kể.
Ví dụ: Trong một nghiên cứu ở 1.209 người trưởng thành trong độ tuổi 20–30, những người uống đồ uống có đường fructose 5 lần mỗi tuần hoặc nhiều hơn có nguy cơ bị viêm khớp gấp 3 lần so với những người uống ít hoặc không uống đồ uống có đường fructose.
2. Các loại thịt đỏ
Thịt đỏ và thịt đã qua chế biến cũng có thể làm tăng các triệu chứng viêm khớp.
Nghiên cứu ở những người bị RA đã nói trên cũng cho thấy rằng thịt đỏ thường làm trầm trọng thêm các triệu chứng RA. Ngoài ra, một nghiên cứu ở 25.630 người đã xác định rằng ăn nhiều thịt đỏ có thể là một yếu tố nguy cơ gây viêm khớp viêm. Ngược lại, chế độ ăn không chứa thịt đỏ có thể làm cải thiện các triệu chứng viêm khớp.
3. Thực phẩm chứa gluten
Gluten là các protein có chủ yếu ở các loại thực vật như: Lúa mì, lúa mạch, lúa mạch đen,…. Một số nghiên cứu liên kết nó với việc gia tăng chứng viêm cho thấy rằng không có gluten có thể khiến các triệu chứng viêm khớp giảm đi đáng kể. Những người mắc các bệnh phản ứng miễn dịch bất thường đối với phần bình thường trên cơ thể, dễ hiểu hơn là các bệnh tự miễn có tỷ lệ mắc bệnh celiac cao hơn đáng kể so với dân số chung.
Đáng chú ý, một nghiên cứu cho rằng chế độ ăn thuần chay, không có chứa chất gluten có thể làm giảm tình trạng của bệnh và cải thiện tình trạng viêm. Mặc dù có thí nghiệm đã làm dõ về vấn đề này, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận liệu một chế độ ăn không chứa gluten có mang lại lợi ích cho những người bị viêm khớp hay không.
4. Thực phẩm chế biến
Các mặt hàng như thức ăn nhanh, ngũ cốc ăn sáng và một số loại bánh ngọt thường có nhiều đường và một số các chất bao gồm cả chất bảo quản có khả năng gây viêm và có thể gây ra thêm các triệu chứng viêm khớp.
Chế độ ăn có nhiều thực phẩm chế biến sẵn sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh RA, do góp phần gây viêm và các yếu tố nguy cơ như béo phì. Hơn nữa, trong một nghiên cứu ở người mắc bệnh RA cho thấy, việc ăn thực phẩm chế biến quá kỹ cũng có thể gây ra các yếu tố nguy cơ bệnh tim tăng lên, bao gồm cả mức độ cao hơn của glycated hemoglobin (HbA1c), một dấu hiệu kiểm soát lượng đường trong máu lâu dài. Do đó, thực phẩm chế biến sẵn có thể làm xấu đi sức khỏe tổng thể của bạn và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.
5. Rượu
Nếu bạn đang bị viêm khớp nên hạn chế hoặc tránh uống rượu. Bởi vì, khi sử dụng rượu sẽ khiến cho bệnh viêm khớp càng thêm nặng hơn và có thể gây nên những biến chứng sau này.
Một nghiên cứu trên 278 người bị bệnh viêm cột sống đốt sống trục – bệnh viêm khớp ảnh hưởng chủ yếu đến tủy sống và các khớp xương cùng (SI) – liên quan đến việc uống rượu làm tăng tổn thương cấu trúc cột sống. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng uống rượu có thể làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn gút. Hơn nữa, uống rượu mãn tính có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh viêm xương khớp, mặc dù không phải tất cả các nghiên cứu đều tìm thấy mối liên hệ đáng kể.
6. Một số loại dầu thực vật
Chế độ ăn không có sự cân bằng giữa omega-3 và omega-6 có thể làm trầm trọng thêm các biến chứng của viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp. Những chất béo này khá là cần thiết cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc mất cân bằng giữa omega-6 và omega-3 trong hầu hết các chế độ ăn có thể làm tăng tình trạng viêm.
Những thực phẩm chứa omega-6 bạn nên giảm trong thức ăn:
- Hạt óc chó
- Đậu phụ
- Hạt hướng dương
- Bơ lạc
- Dầu bơ
- Trứng
- Hạt hạnh nhân
- Hạt điều
Nhóm thực phẩm chứa omega-3 nên tăng trong thức ăn:
- Cá thu
- Cá hồi
- Hàu
- Cá mòi
- Tôm
- Rong biển và tảo
- Hạt chia
- Đậu nành
7. Thực phẩm nhiều muối
Hạn chế việc sử dụng muối có thể là một lựa chọn thích hợp cho những người bị viêm khớp. Những loại thức ăn đóng hộp sẵn hay những loại thức ăn nhanh, một số loại pho mát, các loại thịt đã được chế biến và một số món chế biến khác.
Một nghiên cứu trên chuột có kết quả cho thấy rằng những con chuột có chế độ ăn muối hợp lý bệnh viêm khớp ít nghiêm trọng hơn so với những con có chế độ ăn sử dụng nhiều muối.
Ngoài ra, một nghiên cứu trên chuột kéo dài 62 ngày cho thấy chế độ ăn ít muối làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh RA so với chế độ ăn nhiều muối. Chuột ở chế độ ăn nhiều muối gặp phải nhiều vấn đề như sự cố xương sụn, phá huỷ xương và có nhiều dấu hiệu liên quan đến vệnh viêm thấp. Điều thú vị là các nhà nghiên cứu đã gợi ý rằng lượng natri cao có thể là một yếu tố nguy cơ dẫn đến các bệnh tự miễn dịch như viêm khớp viêm. Một nghiên cứu ở 18.555 người cho thấy lượng natri cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh RA.
8. Thực phẩm giàu AGE
(AGEs) là các phản ứng thông qua giữa đường và protein hoặc cũng có thể là chất béo, từ đó tạo ra các phân tử. Chúng tồn tại tự nhiên trong thực phẩm động vật chưa nấu chín và được hình thành thông qua một số phương pháp nấu nướng.
Những nguồn chứa nhiều AGEs nhất trong chế độ ăn uống phải kể đến những loại thực phẩm chứa chất béo cao được làm các món ăn như chiên, nướng, ướp hoặc những loại thực phẩm giàu protein. Những món bao gồm thịt nướng, thịt áp chảo hoặc các món ăn nhiều dầu mỡ, chất béo như gà quay hoặc chiên và xúc xích nướng, khoai tây chiên, pho mát, bơ thực vật và sốt mayonnaise cũng chứa hàm lượng AGEs cao. Khi AGEs tích tụ với số lượng cao trong cơ thể của bạn, căng thẳng oxy hóa và viêm nhiễm có thể xảy ra và liên quan đến sự phát triển của bệnh viêm khớp.
Trên thực tế, những người bị viêm khớp đã được chứng minh là có lượng AGEs trong cơ thể cao hơn rất nhiều so với người bình thường. AGE tích tụ trong xương và khớp cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến sự phát triển và tiến triển của bệnh viêm xương khớp. Thay thế các loại thực phẩm có độ tuổi cao bằng các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, toàn phần như rau, trái cây, các loại đậu và cá có thể làm giảm tổng lượng AGE trong cơ thể bạn.
Điểm mấu chốt
Nếu bạn bị viêm khớp, việc giúp bạn cải thiện được bệnh đó là bạn phải có một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống hợp lý. Nghiên cứu cho thấy rằng bạn nên tránh một số loại thực phẩm và đồ uống, bao gồm thực phẩm đã qua chế biến nhiều, thịt đỏ, thực phẩm chiên rán và những thực phẩm giàu đường. Muốn kiểm soát bệnh viêm khớp việc trước tiên chúng ta cần làm đó là có một lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống thật hợp lý nhé.
