Bệnh tim mạch được biết đến như một loại bệnh gây tử vong cao, nhất là đối với những người già tỉ lên này càng tăng. Tuy nhiên, có nhiều cách để giảm nguy cơ phát triển các tình trạng này. Ngoài ra còn có nhiều lựa chọn điều trị nếu chúng xảy ra. Việc điều trị, triệu chứng và phòng ngừa các tình trạng là một phần của bệnh tim mạch thường trùng lặp. Cùng tìm hiểu cách điều trị nhé
Các loại bệnh liên quan đến tim mạch
Tim mạch bao gồm nhiều loại tình trạng khác nhau. Một số trong số này có thể phát triển cùng lúc hoặc dẫn đến các tình trạng hoặc bệnh khác trong nhóm. Các bệnh và tình trạng ảnh hưởng đến tim bao gồm:
- Đau thắt ngực, một loại đau ngực xảy ra do giảm lưu lượng máu vào tim
- Rối loạn nhịp tim, hoặc nhịp tim hoặc nhịp tim không đều
- Bệnh tim bẩm sinh, trong đó có vấn đề về chức năng hoặc cấu trúc tim ngay từ khi mới sinh
- Bệnh động mạch vành, ảnh hưởng đến các động mạch nuôi cơ tim
- Đau tim hoặc tắc nghẽn đột ngột lưu lượng máu và cung cấp oxy của tim
- Suy tim, trong đó tim không thể co bóp hoặc thư giãn bình thường
- Bệnh cơ tim giãn nở, một dạng suy tim, trong đó tim trở nên lớn hơn và không thể bơm máu hiệu quả
- Bệnh cơ tim phì đại, trong đó các thành cơ tim dày lên và các vấn đề về thư giãn cơ, lưu lượng máu và sự mất ổn định điện phát triển
- Trào ngược van hai lá, trong đó máu rò rỉ trở lại qua van hai lá của tim khi co bóp
- Sa van hai lá, trong đó một phần của van hai lá phình vào tâm nhĩ trái của tim trong khi nó co lại, gây ra trào ngược van hai lá
- Hẹp phổi, trong đó động mạch phổi thu hẹp làm giảm lưu lượng máu từ tâm thất phải (buồng bơm đến phổi) đến động mạch phổi (mạch máu mang máu khử oxy đến phổi)
- Hẹp động mạch chủ, một van tim hẹp có thể gây tắc nghẽn dòng máu rời khỏi tim
- Rung nhĩ, một nhịp điệu bất thường có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ
- Bệnh thấp tim, một biến chứng của viêm họng liên cầu khuẩn gây viêm ở tim và có thể ảnh hưởng đến chức năng của van tim
- Bệnh tim bức xạ, trong đó bức xạ vào ngực có thể dẫn đến tổn thương van tim và mạch máu
Các bệnh mạch máu ảnh hưởng đến động mạch, tĩnh mạch hoặc mao mạch khắp cơ thể và xung quanh tim. Chúng bao gồm:
- Bệnh động mạch ngoại vi, làm cho động mạch bị thu hẹp và giảm lưu lượng máu đến các chi
- Chứng phình động mạch, phình hoặc to ra trong động mạch có thể bị vỡ và chảy máu
- Xơ vữa động mạch, trong đó mảng bám hình thành dọc theo thành mạch máu, thu hẹp chúng và hạn chế dòng chảy của máu giàu oxy
- Bệnh động mạch thận, ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến và đi từ thận và có thể dẫn đến huyết áp cao
- Bệnh Raynaud, gây co thắt động mạch và tạm thời hạn chế lưu lượng máu
- Bệnh tĩnh mạch ngoại vi hoặc tổn thương chung ở các tĩnh mạch vận chuyển máu từ bàn chân và cánh tay về tim, gây phù chân và giãn tĩnh mạch
- Đột quỵ do thiếu máu cục bộ, trong đó cục máu đông di chuyển đến não và gây ra tổn thương
- Các cục máu đông tĩnh mạch, có thể vỡ ra và trở nên nguy hiểm nếu chúng di chuyển đến động mạch phổi
- Rối loạn đông máu, trong đó cục máu đông hình thành quá nhanh hoặc không đủ nhanh và dẫn đến chảy máu hoặc đông máu quá nhiều
- Bệnh Buerger, dẫn đến đông máu và viêm, thường ở chân, và có thể dẫn đến hoại thư
Có thể kiểm soát một số tình trạng sức khỏe tim mạch bằng cách thay đổi lối sống, nhưng một số tình trạng có thể đe dọa tính mạng và cần phẫu thuật khẩn cấp.
Triệu chứng của bệnh tim mạch
Các triệu chứng sẽ khác nhau tùy thuộc vào tình trạng cụ thể. Một số tình trạng, chẳng hạn như bệnh tiểu đường loại 2 hoặc tăng huyết áp, ban đầu có thể không gây ra triệu chứng gì.
Tuy nhiên, các triệu chứng điển hình của một vấn đề tim mạch tiềm ẩn bao gồm:
- Đau hoặc áp lực trong ngực, có thể cho thấy đau thắt ngực
- Đau hoặc khó chịu ở cánh tay, vai trái, khuỷu tay, hàm hoặc lưng
- Khó thở
- Buồn nôn và mệt mỏi
- Choáng váng hoặc chóng mặt
- Đổ mồ hôi lạnh
Mặc dù đây là những bệnh phổ biến nhất, nhưng bệnh tim mạch có thể gây ra các triệu chứng ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể.
Mẹo về lối sống
Mọi người có thể thực hiện các bước sau để ngăn ngừa một số điều kiện phát triển bệnh tim:
- Quản lý trọng lượng cơ thể: Có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh tim mạch bằng cách giảm bớt trọng lượng cơ thể. Có nghĩ là ăn uống điều độ tránh gây béo phì cho cơ thể vì béo phì là nguyên nhân chính gây ra các vấn đề về tim mạch.
- Tập thể dục thường xuyên: Việc tập thể dục thường xuyên không những giúp cho chúng ta khoẻ hơn mà còn giảm thiểu tình trạng mắc bệnh đặc biệt là bệnh tim.
- Thực hiện theo một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim: Ăn thực phẩm có chứa chất béo không bão hòa đa và omega-3, chẳng hạn như cá có dầu, cùng với trái cây và rau quả có thể hỗ trợ sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Giảm ăn thực phẩm chế biến sẵn, muối, chất béo bão hòa và đường thêm vào cũng có tác dụng tương tự.
- Từ bỏ hút thuốc: Hút thuốc là một yếu tố nguy cơ chính đối với bệnh tim mạch. Mặc dù việc bỏ thuốc lá có thể khó khăn, nhưng thực hiện các bước để làm như vậy có thể giảm đáng kể tác hại của nó đối với tim.
Cách điều trị bệnh tim
Lựa chọn điều trị tốt nhất cho một người sẽ phụ thuộc vào loại bệnh tim cụ thể của họ. Tuy nhiên, một số tùy chọn bao gồm:
- Thuốc, chẳng hạn như để giảm cholesterol lipoprotein mật độ thấp, cải thiện lưu lượng máu hoặc điều chỉnh nhịp tim
- Phẫu thuật, chẳng hạn như ghép nối động mạch vành hoặc phẫu thuật sửa chữa hoặc thay thế van
- Phục hồi chức năng tim, bao gồm cả kê đơn tập thể dục và tư vấn lối sống
Điều trị nhằm mục đích:
- Giảm triệu chứng
- Giảm nguy cơ tình trạng hoặc bệnh tái phát hoặc trở nên tồi tệ hơn
- Ngăn ngừa các biến chứng, chẳng hạn như nhập viện, suy tim, đột quỵ, đau tim hoặc tử vong
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng có thể tìm cách ổn định nhịp tim, giảm tắc nghẽn và thư giãn các động mạch để giúp máu lưu thông tốt hơn.
Các yếu tố rủi ro
Nguy cơ suốt đời của bệnh tim nhiều hơn 50% cho cả nam và nữ. Ngay cả trong số những người có ít hoặc không có các yếu tố nguy cơ tim mạch, nguy cơ vẫn cao hơn 30%. Các yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim bao gồm:
- Huyết áp cao, hoặc tăng huyết áp
- Xơ vữa động mạch hoặc tắc nghẽn trong động mạch
- Xạ trị
- Hút thuốc
- Vệ sinh giấc ngủ kém
- Cholesterol trong máu cao, hoặc tăng lipid máu
- Bệnh tiểu đường
- Một chế độ ăn nhiều chất béo, nhiều carbohydrate
- Không hoạt động thể chất
- Béo phì
- Chứng ngưng thở lúc ngủ
- Uống quá nhiều rượu
- Căng thẳng
- Ô nhiễm không khí
- Rối loạn phổi tắc nghẽn mãn tính hoặc các dạng giảm chức năng phổi khác
Những người có một yếu tố nguy cơ tim mạch thường có nhiều hơn. Ví dụ, béo phì là một yếu tố nguy cơ của huyết áp cao, cholesterol trong máu cao và bệnh tiểu đường loại 2. Một người có thể có cả bốn điều kiện cùng một lúc.
Nguyên nhân
Nhiều loại bệnh tim xảy ra như một biến chứng xơ vữa động mạch. Thiệt hại đối với hệ tuần hoàn cũng có thể do bệnh tiểu đường và các tình trạng sức khỏe khác, chẳng hạn như virus, một quá trình viêm nhiễm như viêm cơ tim, hoặc một vấn đề cấu trúc xuất hiện từ khi sinh ra (bệnh tim bẩm sinh).
Bệnh tim thường là kết quả của huyết áp cao, không gây ra triệu chứng. Do đó, điều quan trọng là mọi người phải kiểm tra huyết áp thường xuyên.
Phòng ngừa
Nhiều loại bệnh có thể phòng ngừa được. Điều quan trọng là phải giải quyết các yếu tố rủi ro bằng cách thực hiện các bước sau:
- Giảm sử dụng rượu và thuốc lá
- Ăn trái cây tươi và rau
- Giảm lượng muối, đường và chất béo bão hòa
- Tránh lối sống tĩnh tại, đặc biệt là đối với trẻ em
Việc áp dụng các thói quen có hại cho lối sống, chẳng hạn như ăn một chế độ ăn nhiều đường và không hoạt động thể chất nhiều, có thể không dẫn đến bệnh tim mạch trong khi một người vẫn còn trẻ, vì ảnh hưởng của tình trạng này là tích lũy. Tuy nhiên, việc tiếp tục tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ này có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh tim mạch sau này trong cuộc đời.
