Ho là tình trạng đẩy không khí đột ngột ra khỏi phổi qua nắp thanh quản, một cửa sập nhỏ che lối vào khí quản của bạn. Tốc độ ho có thể tạo ra một luồng không khí mạnh giúp làm sạch đường thở của bạn khỏi các chất kích thích không mong muốn. Nhưng việc ho quá nhiều hoặc trong một thời gian dài có thể là báo hiệu cho thấy sức khoẻ của bạn đang gặp vấn đề. Cùng tìm hiều các triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp điều trị bệnh ho.
Ho tương đối không đau, nhưng nó có thể gây khó chịu hoặc mất tập trung cho người khác và việc ho có thể khiến bạn cảm thấy đau nhức và mệt mỏi. Ho thỉnh thoảng là bình thường và không có gì đáng lo ngại, nhưng ho kéo dài vài tuần trở lên hoặc tiết ra chất nhầy đổi màu hoặc có máu có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý.
Các dấu hiệu và triệu chứng ho
Ho có thể là cấp tính hoặc mãn tính. Những cơn ho cấp tính bắt đầu đột ngột và thường kéo dài dưới ba tuần. Đây là loại ho mà bạn thường mắc phải nhất khi bị cảm lạnh, cúm hoặc viêm phế quản cấp tính.
Ho mãn tính kéo dài từ bốn đến tám tuần. Ho mãn tính có thể đánh thức bạn vào ban đêm khi bạn đang ngủ và dẫn đến mệt mỏi. Nó cũng có thể xảy ra với các dấu hiệu và triệu chứng khác, bao gồm:
- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
- Ho kéo dài và kèm theo đau họng
- Ho nhiều gây ra mất tiếng
- Khó thở, tắc mũi
- Họ quá nhiều cũng gây là ù tai
Nguyên nhân và các yếu tố rủi ro của ho
Ho cấp tính và ho mãn tính có những nguyên nhân khác nhau. Nguyên nhân phổ biến của ho cấp tính bao gồm:
- Cảm lạnh thông thường và bệnh cúm
- Hít phải chất ô nhiễm (chẳng hạn như bụi, hóa chất hoặc dị vật)
- Viêm phổi
- Bịnh ho gà
- Viêm phế quản cấp tính
- Viêm xoang
Nguyên nhân phổ biến của ho mãn tính bao gồm:
- Dị ứng
- Bệnh hen suyễn
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản
- Chảy mũi
- Viêm phế quản mãn tính
- Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
- Các tình trạng phổi khác
- Hút thuốc
Làm thế nào để chẩn đoán ho?
Để chẩn đoán nguyên nhân gây ho, bác sĩ sẽ xem xét bệnh sử, khám sức khỏe và có thể yêu cầu một số xét nghiệm, chẳng hạn như chụp X-quang phổi hoặc kiểm tra chức năng phổi. Họ cũng sẽ kiểm tra các dấu hiệu quan trọng của bạn, như nhiệt độ và số lần thở mỗi phút.
Bác sĩ có thể hỏi bạn những câu hỏi để tìm ra loại ho bạn mắc phải và nguyên nhân gây ra nó, chẳng hạn như:
- Nếu bạn sử dụng hoặc trước đây đã sử dụng thuốc lá
- Loại nghề nghiệp bạn có hoặc không có
- Bạn đã bị ho bao lâu rồi
- Bạn thở tốt như thế nào khi bạn đang nghỉ ngơi và khi bạn đang làm việc chăm chỉ
- Nếu cơn ho làm gián đoạn giấc ngủ của bạn
- Nếu có gì xuất hiện khi bạn ho (như đờm hoặc máu)
- Nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào
- Nếu bạn có mùi vị khó chịu trong miệng
- Nếu bạn bị hôi miệng dai dẳng
- Nếu bạn bị đau, đặc biệt là ở mặt
- Nếu bạn đã giảm cân mà không cố gắng
Tiên lượng ho
Ở người lớn khỏe mạnh, ho cấp tính thường tự giới hạn và liên quan đến nhiễm virus đường hô hấp trên, có nghĩa là nó có xu hướng tự khỏi mà không cần điều trị và hiếm khi cần can thiệp y tế đáng kể.
Tiên lượng có thể khác nhau đối với bệnh nhân lớn tuổi hoặc người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại và trong những trường hợp như vậy, ho cấp tính do cúm hoặc coronavirus có thể cần được điều trị y tế và nhập viện.
Tiên lượng cho một cơn ho mãn tính phụ thuộc vào vấn đề cơ bản và cần được đánh giá y tế.
Ho có thể kéo dài dưới hai tuần, hoặc lên đến tám tuần hoặc lâu hơn. Ho cấp tính thường kéo dài dưới ba tuần. Ho mãn tính kéo dài hơn tám tuần hoặc lâu hơn bốn tuần ở trẻ em.
Làm thế nào để ngừng ho?
Ho có thể được điều trị bằng nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân. Đối với người lớn khỏe mạnh, hầu hết các biện pháp chữa ho sẽ liên quan đến việc tự chăm sóc.
Không thể điều trị ho do vi rút bằng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, bạn có thể làm dịu nó bằng các biện pháp khắc phục tại nhà sau:
- Uống đủ nước mà cơ thể cần. Ngoài ra, xúc miệng bằng nước muối thường xuyên và uống thêm trà gừng để giảm ho.
- Ngậm thuốc ho hoặc kẹo cứng, có thể làm dịu cơn ho khan, ho khan không tạo ra đờm và làm dịu cổ họng bị kích thích.
- Có một thìa mật ong. Một thìa mật ong có thể giúp làm dịu cơn ho (không bao giờ cho trẻ dưới 1 tuổi uống mật ong vì mật ong có thể chứa vi khuẩn có hại cho trẻ sơ sinh).
- Sử dụng máy tạo độ ẩm phun sương mát mẻ hoặc tắm bằng hơi nước để làm ẩm không khí.
- Nên nằm gối khi ngủ để đầu được cao sẽ bớt ho hơn
Tùy chọn thuốc
Thuốc ho thường chỉ được sử dụng cho những cơn ho cấp tính gây nhiều khó chịu, cản trở giấc ngủ và không liên quan đến bất kỳ triệu chứng nào có thể nghiêm trọng hơn.
Thuốc ho và thuốc cảm không kê đơn, như siro ho và thuốc giảm ho, có thể giúp bạn điều trị các triệu chứng của ho. Những loại thuốc này không hoạt động tốt hơn so với giả dược (thuốc không hoạt động).
Nếu ho do nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng virus.
Phòng ngừa ho
Nhiều cơn ho là do cảm lạnh thông thường. Để giúp giảm nguy cơ bị cảm lạnh, hãy rửa tay thường xuyên, xịt khuẩn mỗi khi về nhà, tránh tiếp xúc gần với người bệnh và cố gắng không chạm vào.
Các biện pháp khắc phục tại nhà như cung cấp đủ nước và làm ẩm phòng ngủ của bạn bằng máy tạo độ ẩm có thể giúp bạn giảm cơn ho nếu bạn đã có. Ngoài ra, bạn cũng nên tránh khói thuốc vì có thể làm cho cơn ho của bạn nặng hơn hoặc có thể là nguyên nhân chính gây ra bệnh.
Các biến chứng của ho
Hầu hết các cơn ho không nghiêm trọng và sẽ tự khỏi hoặc sau khi nguyên nhân cơ bản đã được điều trị. Liên hệ các bác sĩ nếu cơn ho của bạn không biến mất sau một vài tuần hoặc nếu nó liên quan đến các triệu chứng sau:
- Ho ra chất nhầy đặc có màu xanh lục đến vàng
- Thở khò khè
- Sốt
- Hụt hơi
- Ngất xỉu
- Sưng mắt cá chân hoặc giảm cân
- Nghẹt thở hoặc nôn mửa
- Khó thở hoặc khó nuốt
- Đau ngực
- Ho ra đờm có máu hoặc màu hồng, có thể do bệnh phổi gây ra
