Ung thư là căn bệnh khiến nhiều người phải kinh sợ. Ung thư xuất hiện một cách âm thầm, khối u lớn lên từng ngày mà chúng ta thậm chí không hay biết. Vậy ung thư là gì? Cơ chế sinh bệnh của ung thư là gì? Vì sao nó lại nguy hiểm đến vậy?Cùng chaobacsi.org tìm hiểu bạn nhé!
Ung thư là gì?
Ung thư là bệnh lý ác tính của tế bào mà trong đó, tế bào tăng sinh vô hạn độ, không theo chu trình bình thường của cơ tế, không thể kiểm soát. Mọi cơ quan trong cơ thể đều có thể bị ung thư, trừ tim. Ung thư thường được phát hiện ở giai đoạn muộn do lúc đầu những triệu chứng không hề rầm rộ mà âm thầm, người bệnh thường bỏ qua cho tới khi cảm thấy thực sự không ổn mới tới bệnh viện thăm khám. Vậy nguyên nhân gây ra ung thư thực chất là gì? Hãy tiếp tục theo dõi bạn nhé!
3 cơ chế gây bệnh ung thư ở con người
Cơ chế gen trong bệnh sinh ung thư
Trong cơ thể co người có hai nhóm gen, đó là gen sinh ung thư (hay còn gọi là oncogene) và gen kháng ung thư (tumor suppressor gene), 2 nhóm gen này liên quan mật thiết đến việc khởi phát bệnh ung thư.
Hai gen này, bình thường trong tế bào chúng đóng vai trò kiểm soát quá trình sinh sản tế bào, tế bào sinh sôi đến một giai đoạn nhất định sẽ chế đi và thay thế bằng tế bào mới khác, giúp cho sự ổn định sinh học của cơ thể.
Gen sinh ung thư sẽ kiểm soát theo hướng tích cực, thúc đẩy quá trình phân bào, hình thành những tế bào mới có kiểm soát. Nhưng khi gne này bị đột biến, những tín hiệu sai lạc sẽ truyền đi và cơ thể không thể kiểm soát được quá trình sinh sôi của tế bào, từ đó hình thành ung thư.
Ngược lại, các gen kháng ung thư có chức năng chính là kiểm soát quá trình phân bào, hay nói cách khác, gen kháng ung thư làm chết tế bào theo chương trình. Ngoài ra, nó còn có chức năng biệt hóa tế bào, khi các gen kháng ung thư bị đột biến, nó làm làm biến đổi tế bào từ lành tính thành ác tính.
Cơ chế tế bào trong sinh bệnh ung thư
Người bình thường có khoảng 1 triệu tỉ tế bào xuất phát từ một trứng đã được thụ tinh. Số lượng tế bào mới trong cơ thể được tạo ra bằng số lượng tế bào chết đi và luôn giữ ở mức hằng định khoảng 10 mũ 12 tế bào. Ở những bệnh nhân ung thư, tế bào sinh sản vô hạn độ đã phá vỡ cấu trúc hằng định (tế bào sinh ra nhiều hơn rất rất nhiều lần tế bào chết đi). Cơ chế của việc tăng trưởng số lượng tế bào này là do thời gian các chu trình bị rút ngắn làm cho tốc độ sinh tế bào nhanh hơn. Tiến triển của các căn bệnh ung thư phụ thuộc vào thời gian nhân đôi của tế bào, có loại tiến triển nhanh, có loại tiến triển chậm. Ví dụ bệnh u lympho Burkitt có thời gian nhân đôi chỉ khoảng 3 ngày, trong khi đó, ung thư đại trực tràng thời gian nhân đôi là 600 ngày.
Ngoài ra, sự tăng sinh tế bào ung thư còn do cơ chế mất ức chế tiếp xúc. Bình thường, khi tế bào đang phân chia nếu tiếp xúc với tế bào khác cũng đang phân chia thì quá trình này sẽ kết thúc, tế bào sẽ không tiếp tục được sinh ra nữa. Thế nhưng, khi bị ung thư, cơ chế này không còn do các tế bào ung thư mất tính kết dính, không chịu tác động của tế bào bên cạnh nữa.
Cơ chế sinh ung thư khác
Cơ chế sinh ung thư đến nay vẫn còn được nghiên cứu và bàn cãi rất nhiều, ngoài 2 cơ chế chính trên còn một vài cơ chế khác cũng đã được cho là hợp lý.
- Rối loạn trong quá trình nhân đôi ADN làm thúc đẩy sự đột biến của gen ung thư và gen kháng ung thư
- Rối loạn trong việc tăng trưởng, phát triển của cơ thể cũng là nguyên nhân có thể gây ung thư
- Ung thư liên quan đến sự suy giảm miễn dịch vì người HIV hay người dùng thuốc ức chế miễn dịch để điều trị bệnh có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao hơn người bình thường.
Những tác nhân khởi phát ung thư chủ yếu hay gặp là tia cực tím, tia tử ngoại, thuốc lá, thực phẩm bẩn-nấm mốc-ôi thiu, một số loại thuốc, các vấn đề hóa chất trong nghề nghiệp, vấn đề bụi bẩn trong không khí như người làm chăn nuôi hay xử lý rác thải,…
Quá trình phát triển tế bào ung thư như thế nào, tế bào ung thư phát triển ra sao (Nguồn: Youtube)
Nói chung, cơ chế bệnh sinh của ung thư sẽ giúp bạn hiểu được rẳng ung thư không tự sinh ra, nó do nhiều yếu tố trong cơ thể tác động. Hãy tiếp tục theo dõi Chaobacsi.org để tìm hiểu thêm những thông tin hữu ích bạn nhé. Hãy để lại lời nhắn cho chúng tôi nếu bạn cần giúp đỡ!
