Hẳn ai trong chúng ta cũng từng một lần nghe về những lợi ích của việc tắm nước lạnh. Nhưng tắm nước lạnh có thật sự tốt cho sức khỏe hay không?
Lợi ích của tắm nước lạnh
Những năm gần đây, số lượng người yêu thích việc tắm nước lạnh càng ngày càng tăng cao vì họ tin rằng việc tắm nước lạnh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, cắt giảm lượng mỡ trong cơ thể và gia tăng ham muốn tình dục.
Trong các nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học đã thu thập mẫu điều tra trong 104 dự án tìm hiểu tác dụng của việc tắm nước lạnh đối với sức khỏe con người. Nhóm nghiên cứu đã loại trừ các trường hợp mà nhiệt độ nước lớn hơn 20°C, những người tham gia mặc quần áo ướt hoặc tình cờ bị dính nước lạnh. Các thông tin được xem xét bao gồm các chủ đề như hệ thống miễn dịch, stress oxy hóa, mô mỡ, viêm và tuần hoàn máu.
Thông thường, khi vừa tắm nước lạnh thì cơ thể con người sẽ bị kích hoạt phản ứng gây sốc dẫn đến nhịp tim tăng cao. Trong trường hợp này, có nhiều quan điểm trái ngược nhau từ các nghiên cứu về lợi ích tim mạch: một số ý kiến cho rằng những người tắm nước lạnh đã cắt giảm được tỉ lệ mắc các bệnh về tim mạch; một số ý kiến khác lại chỉ ra rằng khối lượng công việc của tim đột ngột tăng lên khi tắm nước lạnh sẽ gây hại chứ không có lợi.
Một thông tin tích cực mà các nhà khoa học công bố là họ đã tìm thấy mối liên hệ tích cực giữa tắm nước lạnh và việc sản sinh ra các mô mỡ nâu trong cơ thể – chất béo “tốt” được kích hoạt bằng nhiệt độ thấp giúp đốt cháy calo để duy trì nhiệt độ cơ thể. Các mô mỡ nâu này khác với các mô mỡ trắng có tác dụng dự trữ năng lượng.
Một số nghiên cứu tiết lộ rằng việc tiếp xúc với cái lạnh có thể đẩy mạnh sản xuất adiponectin của mô mỡ. Đây là một loại protein giúp bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh như tiểu đường, kháng insulin,… Thậ chí các bác sĩ còn cho rằng việc tắm nước lạnh có thể làm tăng độ nhạy insulin và giảm nồng độ insulin của cơ thể chúng ta.
Tắm nước lạnh có thực sự tốt cho sức khỏe hay không?
Tuy nhiên, nhìn chung, các nghiên cứu trên được đánh giá là không có kết luận về lợi ích sức khỏe tổng thể do số lượng người tham gia nghiên cứu quá ít, không có sự đa dạng giới tính, có thường xuyên tập thể dục không hoặc phương pháp tắm nước lạnh không đồng nhất.
Ngoài ra chúng ta còn phải nhìn nhận các biến số về loại nước được sử dụng, chẳng hạn như thành phần và tỉ lệ muối trong nước, nhiệt độ nước,… Các nghiên cứu cũng không xác định được rằng liệu những người vận động thể chất thường xuyên có khỏe mạnh tự nhiên hơn những người khác hay không.
Ngày càng có nhiều sự ủng hộ trong giới khoa học cho việc tắm nước lạnh có thể có một số tác dụng có lợi cho sức khỏe. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh tác động đáng kể của việc tắm nước lạnh đối với các thông số sinh lý và sinh hóa khác nhau. Nhưng hoạt động này có lợi cho sức khỏe tổng thể hay không và có lợi ở những mặt nào thì rất khó để đánh giá.
Dựa trên kết quả từ đánh giá này, nhiều lợi ích sức khỏe được công bố là đến từ việc tắm nước lạnh thường xuyên có thể không phải là quan hệ nhân quả. Thay vào đó, chúng có thể được giải thích bởi các yếu tố khác bao gồm lối sống năng động, khả năng xử lý căng thẳng, tương tác xã hội cũng như tư duy tích cực.
Nếu không có các nghiên cứu kết luận sâu hơn thì chủ đề này sẽ tiếp tục là một chủ đề gây nhiều tranh luận. Xin được lưu ý là nếu bạn quyết định tắm nước lạnh – đặc biệt là vào mùa đông – thì bạn cần học trước về tình trạng hạ thân nhiệt và các vấn đề khác có thể xảy ra do sốc lạnh.
Bạn có thể đọc thêm:
